Thủ tục công chứng có được thực hiện tại nhà hay không? Câu trả lời là có, tuy nhiên không phải bất kỳ trường hợp nào cũng đều được yêu cầu công chứng tại nhà mà chỉ có một số trường hợp nhất định mới được thực hiện thủ tục này và khi thực hiện cần lưu ý những vấn đề sau:
Các trường hợp được thực hiện thủ tục công chứng tại nhà
Điều 44 Luật công chứng quy định việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chúng, trừ các trường hợp sau đây:
✔️ Việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được;
✔️ Người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù;
✔️ Người đó có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.
Như vậy, chỉ có ba trường hợp trên thì mới được yêu cầu thủ tục công chứng tại nhà còn những trường hợp khác vẫn phải đến phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng để thực hiện.
Bên cạnh đó, người yêu cầu công chứng phải ghi rõ: Lý do, địa điểm, thời gian yêu cầu công chứng vào Phiếu yêu cầu công chứng.
Thủ tục công chứng tại nhà
Bước 1: Liên hệ với phòng công chứng và chuyển giấy tờ cần công chứng thông qua phương tiện điện tử.
Hồ sơ yêu cầu công chứng tại nhà gồm có:
✔️ Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu (Phòng Công chứng cung cấp)
✔️ Giấy tờ bản gốc để đối chiếu
✔️ Giấy tờ bản sao các giấy tờ cần công chứng
✔️ CCCD/ CMND; Sổ hộ khẩu
✔️ Một số giấy tờ khác ( nếu có)
Bước 2: Công chứng viên trực tiếp tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ của người có yêu cầu công chứng. Việc kiểm tra bao gồm cả kiểm tra hồ sơ có thuộc các trường hợp được phép công chứng theo quy định của pháp luật hay không dựa theo thông tin, số liệu được lưu trữ tại Phòng Công chứng. Nếu hồ sơ của khách hàng đầy đủ, hợp lệ: Công chứng viên tiếp nhận hồ sơ.
✔️ Trường hợp hồ sơ không đủ: Công chứng viên giải thích rõ lý do từ chối tiếp nhận hồ sơ.
✔️ Trường hợp hồ sơ thiếu : Công chứng viên ghi phiếu hướng dẫn và yêu cầu bổ sung. Phiếu phải ghi cụ thể các giấy tờ cần bổ sung, ngày tháng năm hướng dẫn và họ tên của Công chứng viên tiếp nhận hồ sơ).
Bước 3: Công chứng viên sẽ đến tận nơi để thực hiện công chứng cho người yêu cầu công chứng tại nhà.
Bước 4: Các bên tham gia giao dịch có tên ghi trong hợp đồng ký tên vào sổ lưu, nhận hồ sơ và đóng phí công chứng.
Các lưu ý khi công chứng tại nhà
Khi thuộc vào các trường hợp được phép công chứng tại nhà thì người thực hiện thủ tục công chứng và người yêu cầu công chứng cần lưu ý những vấn đề sau:
Thứ nhất, phải được công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản
✅ Theo quy định tại Điều 48 Luật công chứng 2014, người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch phải ký vào hợp đồng, giao dịch trước sự chứng kiến của công chứng viên.
✅ Lời chứng của công chứng viên đối với hợp đồng, giao dịch phải ghi rõ thời điểm, địa điểm công chứng, họ, tên công chứng viên, tên tổ chức hành nghề công chứng; chứng nhận người tham gia hợp đồng, giao dịch hoàn toàn tự nguyện, có năng lực hành vi dân sự, mục đích, nội dung của hợp đồng, giao dịch không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội, chữ ký hoặc dấu điểm chỉ trong hợp đồng, giao dịch đúng là chữ ký hoặc dấu điểm chỉ của người tham gia hợp đồng, giao dịch; trách nhiệm của công chứng viên đối với lời chứng; có chữ ký của công chứng viên và đóng dấu của tổ chức hành nghề công chứng.
✅ Trong trường hợp, công chứng viên không chứng kiến việc người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch ký hoặc điểm chỉ vào hợp đồng, giao dịch thì bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.
Thứ hai, người yêu cầu công chứng phải cung cấp các giấy tờ liên quan đến nội dung công chứng
Các giấy tờ liên quan đến nội dung công chứng ví dụ như: CMND, sổ hộ khẩu; Giấy chứng nhận sở hữu tài sản như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép đăng ký xe, sổ tiết kiệm; Các giấy tờ khác có liên quan như giấy khai sinh, đăng ký kết hôn, bản án ly hôn, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân….
Thứ ba, vấn đề điểm chỉ vào văn bản cần công chứng
Không bắt buộc phải điểm chỉ trong quá trình công chứng. Việc điểm chỉ được thay thế việc ký trong trường hợp người yêu cầu công chứng không ký được do khuyết tật hoặc không biết ký. Khi điểm chỉ, người yêu cầu công chứng sử dụng ngón trỏ phải, nếu không điểm chỉ được bằng ngón trỏ phải thì điểm chỉ bằng ngón trỏ trái. Trường hợp không thể điểm chỉ bằng hai ngón trỏ đó thì điểm chỉ bằng ngón khác và ghi rõ việc điểm chỉ bằng ngón nào, của bàn tay nào.
Có thể thực hiện việc điểm chỉ đồng thời với việc ký trong các trường hợp sau:
✔️ Công chứng di chúc;
✔️ Theo đề nghị của người yêu cầu công chứng;
✔️ Công chứng viên thấy cần thiết để bảo vệ quyền lợi cho người yêu cầu công chứng.
Như vậy, việc điểm chỉ không phải thủ tục bắt buộc, song đa phần các công chứng viên đều đề nghị người yêu cầu công chứng thực hiện đồng thời việc ký và điểm chỉ vào văn bản công chứng để bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho người yêu cầu.
Trên đây là phần giải đáp về Thủ tục công chứng tại nhà. Hãy liên hệ ngay cho Luật sư Trần Hiểu – Số điện thoại tư vấn 0889.181.585 để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc liên quan đến các vấn đề về công chứng và thủ tục thực hiện. Luật Nam Sơn luôn chia sẻ các kiến thức pháp luật bổ ích trong chuyên mục Tin tức. Hãy luôn theo dõi để cập nhật các kiến thức mới nhé.
