Trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai thì hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã là bước đầu tiên mà pháp luật bắt buộc các bên tranh chấp phải thực hiện. Vậy theo pháp luật quy định quy trình giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã được tiến hành cụ thể như thế nào. Sau đây là tư vấn của Luật sư Nha Trang về quy trình giải quyết đất đai ở cấp xã.
Bước 1. Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai
Một trong các bên tranh chấp nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã. Người nộp đơn có thể nộp trực tiếp hoặc qua bưu điện tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp xã.
Trong trường hợp hồ sơ đã nộp chưa đầy đủ hoặc chưa hợp lệ thì trong thời hạn 03 ngày làm việc, cơ quan tiếp nhận, xử lý hồ sơ phải thông báo cho người nộp và hướng dẫn bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ theo đúng quy định.
Bước 2. Thẩm tra, xác minh
Ủy ban nhân dân cấp xã tiến hành thẩm tra, xác minh tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp, đồng thời thu thập giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng của mảnh đất đang có tranh chấp
Bước 3: Thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai, gồm có:
✔️ Chủ tịch Hội đồng là Chủ tịch UBND hoặc Phó Chủ tịch UBND
✔️ Đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại xã, phường, thị trấn;
✔️ Tổ trưởng tổ dân phố (đối với khu vực đô thị); Trưởng thôn, ấp (đối với khu vực nông thôn);
✔️ Đại diện của một số hộ dân cư sinh sống lâu đời tại xã, phường, thị trấn và biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất đang tranh chấp;
✔️ Cán bộ địa chính, cán bộ tư pháp tại xã, phường, thị trấn.
✔️ Tùy từng vụ tranh chấp, UBND cấp xã có thể mời thêm đại diện Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên Cộng sản HCM.
Bước 4: Tiến hành hòa giải tranh chấp đất đai
Buổi hòa giải tranh chấp đất đai sẽ có sự tham gia của các bên tranh chấp, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và thành viên Hội đồng hòa giải tranh chấp. Buổi hòa giải chỉ được thực hiện khi các bên tranh chấp đều có mặt. Nếu một trong các bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì sẽ được xem là hòa giải không thành.
Thời hạn giải quyết tranh chấp tại UBND cấp xã là không quá 45 ngày; tại các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn thì thời gian thực hiện được kéo dài thêm 15 ngày.
Bước 5: Lập biên bản hòa giải tranh chấp đất đai
Kết quả hòa giải tranh chấp đất đai phải được lập thành biên bản hòa giải tranh chấp đất đai.
Các nội dung có trong biên bản hòa giải gồm:
✔️ Thời gian và địa điểm hòa giải;
✔️ Thành phần tham dự trong buổi hòa giải;
✔️ Tóm tắt nội dung của tranh chấp: nguồn gốc đất, thời điểm sử dụng đất đang tranh chấp; nguyên nhân phát sinh tranh chấp (dựa vào quá trình xác minh, tìm hiểu, chứng cứ);
✔️ Ý kiến của Hội đồng về tranh chấp đó;
Biên bản hòa giải phải có chữ ký của các bên tranh chấp có mặt tại buổi hòa giải, Chủ tịch Hội đồng, các thành viên tham gia hòa giải và phải đóng dấu của UBND cấp xã. Sau khi lập xong, biên bản phải được gửi ngay tới các bên tranh chấp và lưu lại tại UBND cấp xã.
Trong vòng 10 ngày kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành, nếu các bên tranh chấp có văn bản thình bày ý kiến khác với nội dung mà các bên đã thống nhất với nhau trong biên bản hòa giải thành thì Chủ tịch UBND cấp xã phải tổ chức lại cuộc họp Hội đồng hòa giải để xem xét, giải quyết ý kiến bổ sung và sau đó phải lập biên bản hòa giải thành hoặc không thành.
Bước 6: Xử lý kết quả hòa giải
✔️ Trường hợp các bên tranh chấp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới sử dụng thửa đất, chủ sử dụng đất thì UBND cấp xã gửi biên bản hòa giải thành cho Phòng Tài nguyên và Môi trường (các bên tranh chấp là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư); gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường (với các trường hợp khác).
✔️ Phòng Tài nguyên và Môi trường hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường trình lên cho UBND cùng cấp quyết định công nhận thay đổi ranh giới thửa đất và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
✔️ Trường hợp các bên hòa giải không thành hoặc sau khi hòa giải thành mà một trong các bên tranh chấp thay đổi ý kiến về kết quả hòa giải thì UBND cấp xã lập biên bản hòa giải không thành, đồng thời hướng dẫn các bên tranh chấp nộp hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền để tiếp tục giải quyết tranh chấp (Tòa án hoặc Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền).
✔️ Đây là toàn bộ quy trình giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã mà Luật sư Nha Trang – Luật Nam Sơn gửi đến quý khách hàng. Hãy liên hệ ngay với Luật sư Nha Trang để nhận được những thông tin tư vấn và lựa chọn được gói dịch vụ phù hợp với vụ việc tranh chấp của khách hàng.
