Di chúc vô hiệu là một thuật ngữ pháp lý được nhiều người quan tâm bởi nếu di chúc vô hiệu sẽ không phát sinh quyền thừa kế cho những người được hưởng di sản theo di chúc. Nói cách khác bản chất của di chúc chính là một giao dịch dân sự, vì vậy khi di chúc vô hiệu sẽ không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ cho người người liên quan đến nội dung di chúc.
Sau đây, Luật sư Trần Hiểu sẽ phân tích các trường hợp di chúc vô hiệu với mong muốn bạn đọc sẽ giải đáp được những thắc mắc của mình, đồng thời có vốn hiểu biết để không để di chúc bị rơi vào tình trạng vô hiệu.
Di chúc là gì?
Căn cứ theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc được hiểu là văn bản hoặc lời nói thể hiện ý nguyện của một người trong việc định đoạt tài sản, quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của mình cho người khác sau khi qua đời.
Để có thể được chia di sản thừa kế của người đó theo di chúc thì di chúc đó phải được lập hợp pháp và đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của di chúc.
Di chúc vô hiệu là gì?
Theo quy định của pháp luật, di chúc vô hiệu được hiểu là di chúc không có hiệu lực pháp luật.
Di chúc được coi là vô hiệu được chia làm hai loại: di chúc vô hiệu một phần và di chúc vô hiệu toàn bộ khi không đáp ứng được các điều kiện để di chúc hợp pháp hoặc thuộc các trường hợp không có hiệu lực của di chúc.
Các trường hợp di chúc bị vô hiệu
Trường hợp, di chúc bị vô hiệu một phần
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, di chúc bị vô hiệu một phần trong các trường hợp sau:
✅ Di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực;
✅ Có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
✅ Có nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc nhưng một trong nhiều cơ quan, tổ chức này không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
✅ Di sản để lại cho người thừa kế có một phần không còn vào thời điểm mở thừa kế thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.
Trường hợp, di chúc bị vô hiệu toàn bộ
Thứ nhất, do di chúc không có hiệu lực pháp luật
✅ Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
✅ Di chúc có cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
✅ Di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế.
Thứ hai, do di chúc không đáp ứng các điều kiện để di chúc hợp pháp
Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc không đáp ứng được một trong các điều kiện để di chúc hợp pháp cả về mặt nội dung hoặc hình thức sau đây thì đều bị coi là vô hiệu:
✅ Về năng lực pháp luật của chủ thể: nếu người lập di chúc không còn minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép thì di chúc đó bị vô hiệu;
✅ Về mặt nội dung: di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật;
Điều kiện đặc biệt
Bên cạnh đó, di chúc sẽ bị vô hiệu khi không đáp ứng các điều kiện đặc biệt sau:
⭐ Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi thì khi lập di chúc phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc; ngoài ra trường hợp này bắt buộc phải lập thành văn bản;
⭐ Đối với người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ thì khi lập di chúc phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
⭐ Đối với di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực thì chỉ hợp pháp khi có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015.
⭐ Đối với di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, di chúc đó phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Luật Nam Sơn nhận tư vấn về thừa kế – di chúc vô hiệu
Trên đây là những trường hợp di chúc vô hiệu được luật sư Trần Hiểu khái quát và tổng hợp lại cho bạn đọc dễ dàng theo dõi. Hi vọng rằng với bài viết bài bạn đọc đã nắm được các quy định của pháp luật về di chúc vô hiệu.
Để được tư vấn và hướng dẫn về các thủ tục liên quan đến lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, tranh chấp thừa kế liên quan đến di chúc vô hiệu hãy liên hệ ngày cho Luật sư Trần Hiểu.
SỐ ĐIỆN THOẠI TƯ VẤN DI CHÚC VÔ HIỆU: 0889.181.585 (Zalo) hoặc Zalo https://zalo.me/2938289902507606258
Trân trọng!
✅ Tư vấn | ⭕ Di chúc vô hiệu |
✅ Liên hệ | ⭕ 0889.181.585 |
✅ Lĩnh vực | ⭕ Đất đai – Di chúc |
✅ Luật sư | ⭕ Nam Sơn |